هنر بهینه سازی فضا به منظور بهبود سطح کیفی زندگی، در پرتو اصلاح و شکل دهی به فضا را طراحی داخلی می گویند. ایجاد هماهنگی و تعادل در فضای محیط داخلی و استفاده بهینه از این فضا، با کمک طراحی داخلی به بهترین نحو ممکن می شود.
در واقع طراحی داخلی عبارت است از: “هماهنگ سازی طراحی شده برای به جلوه درآوردن رنگ‌ها، اثاثیه و سایر اشیاء در یک اتاق یا ساختمان به صورت هنرمندانه”.
طراحی داخلی مانند هنرهای دیگر ، دارای سبک و سیاق و اصولی است که براساس سلیقه‌ها و نیازهای هر دوره ، دستخوش تغییر می‌شوند.
معماری داخلی در واقع همان خلق فضاست ، فضایی که در عین زیبایی و اثرگذار بودن کارایی لازم را نیز داشته باشد. طراح با ترکیب اصول و ارکان تخصصی معماری داخلی با حس زیبایی شناسی ، فضایی را ایجاد می‌کند که معرف هویت، نیاز، درک و خواسته‌های طرف مقابلش است.
آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید که طراحی داخلی به چه زمانی باز می‌گردد؟
مطمئناً علاقه انسان به تزئین و آرایش محل زندگی‌اش امری تازه نیست حتی این احتمال وجود دارد که نقاشی‌های دوران غارنشینی، سوای مسئله اطلاع‌رسانی، نقش تزئینی نیز داشته‌اند. هنگامی که در سال 1922، هاوارد کارتر (Howard Carter)، باستان شناس بریتانیایی، مقبره توتنخامون (Tutankhamen) را گشود؛ نقاب طلای خالص، جواهرات ظریف و اشیاء تزئینی که در کنار جسد و در داخل مقبره قرار داده شده بود، بینشی وسیع درباره چگونگی زندگی مصریان و علاقه آنان به تزئینات و طراحی را در اختیار محققان گذاشت که به نوبه خود آغازگر جستجویی دنباله‌دار و منجر به تجلی یافتن شکوه سبک اولیه مصری شد.
اهمیت طراحی داخلی
قسمت عمده ای از زمان و عمر هر آدمی در محیط های داخلی طی می گردد. نقش این محیط و تاثیر گذاری فضا بر روی روح و روان افراد یکی از موارد انکار ناپذیر به شمار می رود. برخورداری از فضایی دلنشین و آرام، راحتی و آرامش را برای افراد با خود به ارمغان می آورد. روحیه آنها نیز در راستای این امر افزایش چشمگیری پیدا می کند.
طراحی داخلی نیازهای افراد در این زمینه را پاسخگو بوده و تا میزان قابل توجهی آنها را برطرف می سازد. طراحی فضای داخلی مناسب، ضمن بخشیدن روح تازه به محیط، به طور مستقیم هم بر انجام فعالیت های روزمره تاثیر می گذارد. اثر گذاری آن بر شخصیت افراد را نیز نمی توان نادیده گرفت. در حال حاضر، اهمیت و تاثیر گذاری طراحی داخلی در تمام جنبه های زندگی انسان به راحتی قابل لمس می باشد. این موضوع همه افراد را در بر می گیرد و برای همه اقشار جامعه قابلیت استفاده و کاربرد را دارد.
طراحی داخلی در استفاده مناسب از فضاها و آپارتمان های کوچک می تواند کمک شایانی کند. چینش وسایل و لوازم دکوراسیون در پرتو این موضوع به سهولت قابلیت اجرایی شدن را دارد.
طراحی داخلی فقط مربوط به ظاهر داخل ساختمان نیست بلکه نقش اصلی در عملکرد را نیز دارد.حتی بزرگترین خانه ها اگر طرح داخلی مناسبی نداشته باشند باز هم کسل کننده هستند. در حالیکه یک آپارتمان کوچک با طراحی مناسب می تواند به یک فضای اقامتی دنج با فضای کافی تبدیل شود.
برای همکاری با یک طراح داخلی برای منزلمان حتما نباید فرد ثروتمندی باشیم.در حقیقت استفاده از یک طراح حرفه ای باعث ذخیره پول و کاهش استرس ما می شود.شاید خیلی از ما ایده هایی در ذهن مان داشته باشیم که به تنهایی نمی توانیم آنها را در محیط واقعی پیاده سازی کنیم به عنوان مثال شاید انتخاب یک کاناپه مناسب به تنهایی کار دشواری نباشد اما ترکیب آن با فرش مناسب می تواند کمی سخت باشد و یا اینکه چگونه هارمونی بین کاغذ دیواری و مبلمان و پوشش کف به وجود آوریم کار را سخت کند.شاید خیلی از ما دوست داشته باشیم در فضای کلی خانه قسمتی را دنج مخصوص صبحانه قرار دهیم یا قسمتی را مختص کتاب خواندن بگذاریم اما حقیقت این است که شاید طراحی کار بسیار دشواری نباشد ولی کار هر کسی نیست.
نقش طراح داخلی
خیلی از افراد تصور می کنند که با داشتن وسایل گران قیمت یا صرف هزینه های زیاد می توانند فضای مدرنی را در خانه به وجود بیاورند و خود را بی نیاز از طراحی می دانند.درصورتیکه یک طراح با دانش طراحی می تواند بدون صرف هزینه های زیاد ارتباط بین اشیا و فضای خانه را برقرار کند.در حقیقت طراحی یک فرایندی است که صادقانه به شما می گوید که چه چیزی مناسب خانه شما هست و چه چیزی نباید در خانه شما قرار گیرد.
اهمیت طراحی داخلی خانه
طراحی داخلی که به عنوان یک حرفه، یک هنر و یک صنعت در دنیا شناخته شده، بهینهسازی فضاهای داخلی ساختمانها به منظور انجام فعالیتهای روزمره، یعنی زندگی، تفریح و کار است. بخش اعظم عمر ما در فضاهای داخلی بناها سپری میشود. این فضاها محیطی را ایجاد میکنند که پاسخگوی نیازهای اساسی ما نظیر نیاز به سرپناه باشد. همچنین آنچه به یک بنا روح میبخشد، فضای داخلی آن است. بنابراین میتوان گفت کیفیت فضای داخلی، از یک طرف تاثیر مستقیمی بر نحوه انجام فعالیتهای ما در آن دارد و از طرف دیگر نگرش، احوال و شخصیت ما را تحت تاثیر قرار میدهد. بر این اساس، هدف طراحی داخلی، بهبود عملکرد فیزیکی و روانی فضا برای راحتسازی زندگی در آن است. فضای معماری بدون طراحی داخل آن، یا به طور کلی قابل استفاده نیست و یا در صورت قابل استفاده بودن، کارآیی لازم و بهینه را نخواهد داشت. در واقع میتوان از طراحی به روندی عملکردی، زیبایی‌شناختی و هدایت‌گر، برای رسیدن به اهداف مورد نظر از جمله پویایی، افزایش بازده کاری و یا بهتر کردن روش زندگی، یاد کرد.
طراحی داخلی، زندگی همه آحاد جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد و تاثیرات آن در زندگی، به وضوح قابل مشاهده است. از این رو موضوع طراحی داخلی به هیچ وجه محدود به اقشار مرفه و مکان های خاص نیست. طراحی داخلی میتواند برای کل جامعه و طبقات کمدرآمد هم مفید باشد. اگر قصد داشته باشیم امکان زندگی راحت را در فضاهای مختلف فراهم کنیم، طراحی داخلی یک ضرورت گریزناپذیر خواهد بود. طراحی داخلی میتواند به ما نشان دهد که در این فضاها چطور و با چه وسایلی باید زندگی کنیم. به طور کلی طراحی داخلی، تاثیری عمیق بر کیفیت فضاهای زیستی جامعه ما خواهد داشت.
از آنجا که طراحی داخلی در ارتباط مستقیم با ویژگیهای روحی و روانی انسان قرار دارد، باید برای نیل به یک طرح مطلوب، ویژگیهای رفتارهای انسانی در فضاهای داخلی زیستی اعم از عمومی و خصوصی، در طراحی به دقت مورد توجه قرار گیرد. از این رو طراح، به هنگام طراحی فضای داخلی با دو مقوله سروکار دارد: کاربرد آن فضا و احساس و تاثیری که میخواهد آن فضا بر استفادهکننده داشته باشد.
طراحی داخلی طیف گوناگونی از عناصر و مولفهها از قبیل فرم، نور، رنگ، بافت، کف، سقف، دیوار، عناصر کارکردی و تزیینی و مبلمان را در برمیگیرد. این عناصر، ابزارهای کار طراح هستند که همگی باید بطور هماهنگ و متناسب در یک طرح مرتبط و خوشایند قرار گیرند. طراحی داخلی که در حد واسط میان معماری و طراحی قرار میگیرد، به همان میزان که شامل جنبههای کاربردی، ساختاری و فنی میشود، طراحی تجسمی و جنبههای بصری و زیباییشناسانه را نیز در بر دارد.
به صورت کلی می توان به گزینه های زیر به عنوان دلایل مهم بودن طراحی داخلی اشاره کرد:
· افزودن قابلیت های عملکردی به فضای مورد نظر
· امکان تناسب دادن فضای مورد نظر با سبک زندگی ساکنین آن مکان
· افزودن فاکتور های زیبایی شناسی با کیفیت بالا به فضای زندگی
· صرفه جویی در هزینه ها
· دستیابی به اهداف ایمنی فضای مورد نظر
· تسهیل دستیابی به فضا های کاربردی و مورد استفاده
ارزش گذاری بالا تری خانه با یک طراحی داخلی جذاب و سطح بالا
· تاثیر و اهمیت طراحی داخلی بر بهبود خلق و خو و مود افراد ساکن در فضای مورد نظر
· تاثیر گذاری بلافاصله بر بازدید کنندگان از فضای طراحی شده
· تاثیر و اهمیت رنگ های مورد استفاده برای افزایش سلامتی و نشاط
· اهمیت طراحی داخلی مناسب برای افراد مسن و افراد معلول
· تبدیل کردن فضای زندگی به یک محیط امن و پر از آرامش
· امکان استفاده و ترکیب سبک های دکوراسیونی متفاوت به روشی صحیح
· صرفه جویی در زمان
ایمنی فضای زندگی یکی از مهم ترین مواردی است که باید در هنگام ساخت و طراحی خانه به آن توجه کرد.
این مورد که اهمیت طراحی داخلی را نشان می دهد، با تکیه به مهارت های طراح داخلی و دانش و تجربه ای که دارد، برآورده می شود. هدف طراحی داخلی این است که نهایت امنیت و ایمنی سازه مورد نظر را برای ساکنین فراهم کند
تاثیر گذاری بلافاصله بر بازدید کنندگان از فضای طراحی شده
برای بسیار از افراد، اهمیت طراحی داخلی تنها برای تاثیری که روی ساکنین دارد نیست. آن ها به چگونه دیده شدن فضای زندگی خود از دید دیگران نیز اهمیت زیادی می دهند و این امری است که طراحی داخلی می تواند آن را محقق سازد.
با یک طراحی داخلی بسیار منحصر به فرد، می توان در نگاه اول تاثیری قابل توجه روی بازدید کنندگان داشت و در نگاه آن ها حس رضایت و خوشحالی را دید. طراحی داخلی کمک می کند تا فضای زندگی ما به چیزی بسیار متمایز و مورد توجه تبدیل شود. این امر می تواند در گوشه گوشه خانه مورد نظر منعکس شود.
تاثیر و اهمیت رنگ های مورد استفاده برای افزایش سلامتی و نشاط
یکی از موارد و مولفه های مهم در طراحی داخلی، انتخاب دقیق رنگ هایی است که برای بخش های مختلف خانه استفاده می شود. بنابراین دلیل دیگر اهمیت طراحی داخلی این است که به ما کمک می کند تا به صورت دقیق و اصولی رنگ های مورد استفاده در فضا را انتخاب کنیم و از پالت های رنگی مناسب استفاده کنیم.
رنگ ها اهمیت بسیار زیادی در ارتقای روحیه و افزایش سلامتی و نشاط افراد دارند. علاوه بر این، پالت های رنگی مناسب و ایده آل، خود می توانند زمینه ای برای نمایش هنر و زیبایی در بخش های مختلف خانه محسوب شود و تاثیر زیادی روی زیبایی فضای زندگی داشته باشد.
بدون دیدگاه